“Lucifer” là một từ Latinh, ghép từ: lux = ánh sáng, ferre = mang, đem → Lucifer = “kẻ mang ánh sáng” hoặc “sao mai”. Trong La Mã cổ, từ này dùng để chỉ sao Mai (Venus) khi nó xuất hiện lúc rạng đông. Không mang ý nghĩa tiêu cực.
“Lucifer” nổi tiếng bắt nguồn từ bản Kinh Thánh Latinh (Vulgata), cụ thể là câu: Isaiah 14:12 (Vulgata): “Quomodo cecidisti de caelo, Lucifer, fili aurorae!” → “Hỡi Lucifer, con của rạng đông, sao ngươi đã rơi từ trời xuống!”
Nguyên bản tiếng Do Thái là: הֵילֵל בֶּן-שָׁחַר (Helel ben Shachar), nghĩa là: “Sao Mai, con của Bình minh”. Trong văn cảnh gốc, Isaiah 14 đang chế nhạo vua Babylon vì sự kiêu ngạo của ông, không phải nói về Satan.
Từ thời Giáo phụ (như Thánh Jerome, người dịch bản Vulgata), nhiều Kitô hữu đã đồng hóa nhân vật “Lucifer” trong Isaiah với Satan, vì sự sa ngã từ trời gợi liên tưởng đến sự sa ngã của Thiên thần phản loạn. Dần dần, “Lucifer” trở thành tên riêng chỉ Satan trước khi sa ngã, tức một thiên thần ánh sáng từng đứng gần Thiên Chúa, nhưng bị trục xuất vì kiêu ngạo.
Tên Satan có nguồn gốc rõ ràng hơn “Lucifer”, bắt đầu từ ngôn ngữ Do Thái, và được giữ gần nguyên vẹn trong quá trình dịch thuật Kinh Thánh.
Tên Satan bắt nguồn từ tiếng Do Thái (Hebrew): שָּׂטָן (śāṭān), nghĩa gốc: “kẻ đối nghịch”, “kẻ buộc tội”, “kẻ chống đối”. Danh từ này không nhất thiết là tên riêng ban đầu. Trong Cựu Ước, “satan” có thể dùng để chỉ bất kỳ ai chống lại hoặc cáo buộc người khác, kể cả con người.
Sách Gióp (Job) từng xuất hiện từ “Ha-Satan” (הַשָּׂטָן = “Kẻ buộc tội”): Gióp 1:6 – “Satan cũng đến giữa các con Thiên Chúa, đứng trước mặt Đức Chúa.”
Ở đây, “Satan” không phải là một ác thần mà là một thành phần trong Thiên giới, có vai trò như công tố viên thiêng liêng, thử thách sự trung tín của con người.
Sử ký 21:1: “Satan nổi lên chống lại Israel…” – ở đây, “Satan” dường như mang tính cá nhân hơn, gần giống như một nhân vật riêng biệt. Còn trong Zechariah 3:1, Satan đứng buộc tội thầy thượng tế Joshua – cho thấy tiếp tục vai trò “người kiện cáo”.
Như vậy Satan là từ chỉ chung cho những kẻ thử thách sự trung tín của con người thông qua sự dữ, cái ác, thậm chí là tà thuật ma quỷ, ngay từ đầu đã không thấy sự phản nghịch ở đây. Sau đó chúng ta mới đồng hóa Lucifer thành Satan, từ đây đôi khi chúng ta sẽ bị hiểu nhầm với sự đau khổ của ta.
Sự dữ tà ác xuất hiện với ta có thể thông qua hai ý định: Một là để thử thách ta, Hai là đang muốn chiếm hữu ta cho mục đích thấp hèn. Do vậy, chỉ cần chúng ta vẫn giữ lòng trung tín, ý chí kiên cường trong nghịch cảnh. Chúng ta sẽ chiến thắng được cả hai. Satans không thể thử thách ta, còn Lucifer cũng không thể chiếm hữu ý chí tự do của ta.
