Baal là vị thần cổ đại được tôn thờ rất lâu đời tại Trung Đông. Việc tôn thờ ông có liên quan đến các hoạt động mại dâm, hiến tế người nên ngày nay còn ít dân tộc thờ ông, nhưng lịch sử vẫn ghi nhận ông là vị Thần có sức ảnh hưởng rất lớn.
Baal là vì Thần như thế nào?
Trong thời cổ đại, Canaan và Phoenicia nằm trong khu vực mà ngày nay bao gồm một phần phía bắc Israel, Syria, Jordan, Lebanon và dọc theo bờ biển Địa Trung Hải. Baal là một vị thần của Đất và sự màu mỡ trong các nền văn hóa cổ đại và sau được truyền sang Ai Cập, ở đây ông được tôn thờ như vị thần Bão Tố. Từ tiếng Semitic, Baal có nghĩa là chúa tể hoặc chủ nhân, và những người cổ đại tin rằng ông là người cai quản toàn bộ thiên nhiên, con người. Ông được mô tả là siêu phàm hơn cha của ông, El – Trưởng các vị thần.
Có bằng chứng khảo cổ học về việc hiến tế động vật cho Thần, và thậm chí hiến tế cả trẻ sơ sinh. Ngoài ra, vì người ta tin rằng sự kết hợp tình dục của Baal và Anath (nữ thần tình yêu và chiến tranh, và cũng là em gái của Baal) hoặc Asherah (mẹ và tình nhân của ông) sẽ làm tăng khả năng sinh sản và mùa màng bội thu, nên đã có một nghi lễ được thực hành công khai – Mại dâm. Một phụ nữ trong cộng đồng đại diện cho Asherah hoặc Anath và một nam linh mục sẽ đại diện cho Baal.
Ông cũng thường xuất hiện trong kinh thánh tiếng Do Thái (Hebrew bible).
Nguồn gốc của thần Baal
Hầu hết những gì được biết về Thần đến từ một phát hiện khảo cổ học vào năm 1929 tại vị trí xác định là thành phố cổ đại Ugarit, phía bắc Syria. Trong thần thoại, Canaan đại diện cho sự sống và khả năng sinh sản, còn Mot là thần chết và sự vô sinh. Người Canaan tin rằng sẽ có trận chiến theo chu kỳ mỗi bảy năm. Lúc đó Baal sẽ đánh với Mot để xác định xem liệu bảy năm tiếp theo là hạn hán, đói kém hay mùa màng bội thu. Ông cũng phải chiến đấu với Yamm, Thần biển cả, để giành lấy vị trí là vua của các vị Thần.
Thần tộc của ông
Cha của Baal là El, vị vua đầu tiên của các vị thần; tuy nhiên, Baal quyền lực hơn cha của ông. Mẹ của ông, Asherah là nữ thần chính, và sau này cũng được coi là tình nhân của ông. Em gái của ông – cũng là một tình nhân khác của ông – là Anath, nữ thần của tình yêu và chiến tranh.
Ảnh hưởng đến tôn giáo
Theo kinh Cựu Ước (Old Testament), sau khi dân Israelites lưu lạc trong sa mạc hơn 40 năm, họ đến được vùng đất Canaan đầy hoa trái, nơi vị thần chính là Baal ngự trị. Trước khi vào vùng Đất Hứa, người Do Thái được cảnh báo không được thờ các thần ngoại giáo của người Canaan. Tuy nhiên, sau khi lang thang trong sa mạc suốt thời gian đó, họ không chắc chắn rằng vị thần của họ có phải là sự lựa chọn đúng đắn hay không vì người Canaan đang sinh sống trên mảnh đất màu mỡ. Nhiều người không còn lòng trung thành của họ nữa và quyết định thờ cả thần Baal.
Sự thờ phượng vị thần khác đã dẫn đến việc họ bị Đức Chúa Trời trừng phạt. Trong tiếng Hebrew, Đức Chúa đã gửi lời qua nhà tiên tri Elijah rằng chính Ngài là người điều khiển mưa. Đức Chúa Trời đã giáng một trận hạn hán kéo dài hơn ba năm xuống vùng đất của họ.
Nữ hoàng Jezebel của Phoenicia có 450 nhà tiên tri của Baal làm cố vấn triều đình cho bà. Elijah đã gặp 450 nhà tiên tri của thần Baal tại chân núi Carmel để biết quyết định về vị thần nào sẽ có trách nhiệm lớn hơn. Tất cả các nhà tiên tri Baal đều kêu gọi tia chớp, hay dấu hiệu từ trời, nhưng không có gì xảy ra cả. Khi Elijah cầu nguyện với Đức Chúa Trời, ánh sáng từ trên trời rọi xuống.
Ảnh hưởng hiện đại
Đã có kế hoạch dựng lại các bản sao của lối vào hình vòm cao 50-foot của Đền thờ Baal (Temple of Baal) ở Quảng trường Thời đại (Times Square) tại Thành phố New York và Quảng trường Trafalgar tại London trong Tuần lễ Di sản Thế giới vào tháng 4 năm 2016.
Ngôi đền cổ ban đầu ở Palmyra, Syria đã bị ISIS phá hủy vào năm 2015. Các thành viên ISIS coi một số ngôi đền cổ và cổ vật trong đó là hình tượng tôn thờ tiền Hồi giáo, và họ đã bán những cổ vật để gây quỹ cho chính họ.
Đã có nhiều tranh cãi xung quanh các bản sao, vì chúng đại diện cho nơi từng diễn ra hoạt động mại dâm, hiến tế người và động vật để tôn vinh Baal. Dự án cuối cùng bị hủy bỏ, nhưng thay vào đó là bản sao của Khải hoàn môn Palmyra, nằm ở Quảng trường Trafalgar, vì hình tượng đó ít liên hệ trực tiếp đến các nghi lễ ngoại giáo cổ đại.
Xem thêm
- https://mythology.net/others/gods/baal/, dịch và lưu trữ.